Адна з найстарэйшых вуліц горада – сённяшняя Камсамольская. Напачатку яе назвалі Паштовая. З назвы вынікае – на гэтай вуліцы месцілася пошта. - артыкул "Баранавічы на старых паштоўках. Вуліца Камсамольская" 28 мая 2009 г. Руслан Равяка для газэты "Интекс-пресс". Паштоўкі з часоў Першай сусветнай вайны данеслі да нас яе выгляд – на заснежанай вуліцы драўляны двухпавярховы будынак з балконам. І кайзераўскія жаўнеры каля брамкі. Дарэчы, відаць вельмі рэдкая на той час агародджа між дарогаю і ходнікамі.
Месцазнаходжанне тагачаснай пошты дазваляе вызначыць іншая паштоўка тых часоў. Цяпер мы можам лёгка ўявіць, дзе ў Баранавічах месцілася першая пошта. А дзе дарэчы яна магла месціцца? Зразумела – каля гатэлю. Тагачасны гатэль (вядомы і знанаму жыдоўскаму пісьменніку Шалом Алейхаму, які ў ім ледзь не памёр) – сённяшняя медвучэльня. За польскім часам у ім паспелі пабываць дзяржаўныя ўстановы. А падчас фашыскага панавання – СД.
Але прыгледзімся да паштоўкі. Пошта знаходзілася насупраць сучаснай медвучэльні. Зразумела, ніякага асфальту, нават бруку, на той час не было. Дый ходнікі, відаць, выкладзены з простых дошак. Зрэшты, на той час гэткі выгляд мела бальшыня мястэчак Расейскай Імперыі. Затое выразна відаць электрычныя слупы – цывілізацыя ўжо ўваходзіла ў Баранавічы.... Выгляд тагачаснага гатэлю на іншай паштоўцы – яшчэ лепшы.
Гэтая паштоўка – найбольш вядомая ў горадзе, бо выдавалася яшчэ за расійскім часам і з расійскім надпісам. Пасля, за немцамі, яе перавыдавалі, пераклаўшы подпіс на на нямецкую мову. На ёй не відаць будынку пошты, але затое добра відаць іншая забудова, што вядомая ў нас і сёння – будынак Заходняй партыі геолягаў (у наш час – рог Камсамольскай і Куйбышава (старая Графская)). Дарэчы, і пошту, і гатэль, і стары парк (як шпіталь, рэстарацыю ды тэатар) запраектаваў яшчэ напрыканцы ХІХ стагоддзя айцец гораду – граф Развадоўскі. Хутка ўсвядоміўшы, што прысутнасць чыгуначных войскаў дае добры шанец для развіцця мястэчка, Развадоўскі за ўласныя грошы арганзаваў аркестр, які даваў летам канцэрты ў гарадскім (старым) парку. Наагул, Развадоўскі паспрабаваў арыентваць Баранавічы на модны тады ў Расіі куротныя шлях развіцця. Лекаванне і аздараўленне тут адбывалася на аснове кумысу. Зрэшты, і адзін з фамільных дамоў Развадоўскіх месціўся на сучаснай Камсамольскай. Яго мы можам пабачыць дасюль. Цяпер там месціцца прыватная лякарня. А побач растуць колькі пірамідальных дубоў. Бальшыня вулічнай забудовы не захавалася. Гэта зразумела, калі зірнуць на іншую паштоўку.
Маляваная картка з часоў Першай сусветнай вайны падае не толькі нямеціх жаўнераў узімку, але і драўляныя хаціны на вуліцы. Гэты краявід нам ужо ніколі не пабачыць на Камсамольскай. Ён захаваўся толькі ў памяці нешматлікіх старажылаў гораду. А таксама на старых паштоўках. В любом исследовании главное не проделывать заново работу, которая уже сделана до тебя. Тем более, когда кто-то знает об этом вопросе больше тебя самого =)Поэтому я решил взять за основу для дальнейшего "даследвання" почтового вопроса статью нашего сообщника по ником кто читал того поздравляю, а кто нет то узнает из нее много нового.итого, что мы имеем по вопросу почты: 1. Почта находилась на улице почтовой (в настоящее время Комсомольской), а именно напротив МедУчилища. То есть достаточно далеко от современного центра города, но, в тоже время в непосредственной близости от Центрального вокзала, который обслуживал Московскую ж/д и от него собственно и разрастался город. Если внимательно посмотреть на карту 1930-х годов, то уже там указано, что этот район - Старый Город, а кварталы вблизи Полесского вокзала - Новый город.
Найти почту на старой карте не составляет труда не смотря на то, что она там не указана (не буду переписывать цепочку умозаключений в статье по этому поводу указанной выше)2. Кроме обычной почты в городе была голубиная почта, относящаяся к ведомству ж/д бригады. При чем ее существование документально подтверждается уже (или только) при
Царской власти в городе.
3. Как и город, почта переходила из одних рук в другие. В связи с этим менялись штемпеля
советская эпоха
при полякахобщие принципы работы почты менялись по большей части независимо от смены власти.4. В разное время фирмы и частные лица выпускали открытки (открытое письмо) с видами городаТаких открыток не мало в коллекциях и вывешивать здесь отдельно мы их не будем, они достаточно часто используются в даследваннях =)5. сайт Белпочты информирует: Регулярная государственная почта XVIII-XIX вв Почта в XIX - начале XX вв Почта СССР в 1917 - 1941 г.г. - главное не забывать, что для нас этот раздел действителен с поправками на польский периодостальные разделы можно почитать на сайте БелпочтыПоявление, становление и развитие почты города проходило так же как и в любом другом городе страны, поэтому на некоторые тезисы перечисленных выше статей можно смело опираться. Конечно не забывая, что территория западной Беларуси имеет свои особенности в любом вопросе, связаные с переходами из одного государства в другое.6. О выпуске в городе постовых марок пока ничего не известно, равно как и о форме почтальонов разных времен. Зато нам остались на память о тех временах открытки, конверты, фотографии, письма, оттиски штемпелей и штампов.ссылки по теме для общего развития: Почтовая марка Почтовый штемпель Открытка 